Hạ tầng số – Yếu tố cốt lõi trong chuyển đổi số ngành Công Thương

Trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, hạ tầng số đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối, lưu trữ và xử lý dữ liệu, đảm bảo sự thông suốt và hiệu quả trong hoạt động quản lý nhà nước cũng như vận hành doanh nghiệp. Hạ tầng số không chỉ bao gồm hệ thống công nghệ thông tin, mạng lưới viễn thông mà còn mở rộng đến các nền tảng dữ liệu, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain), và điện toán đám mây (Cloud Computing). Sự đầu tư và phát triển đồng bộ hạ tầng số sẽ giúp ngành Công Thương tối ưu hóa quy trình quản lý, nâng cao hiệu quả điều hành và hỗ trợ doanh nghiệp khai thác tiềm năng của kinh tế số.

Cơ hội từ phát triển hạ tầng số

Phát triển hạ tầng số mang lại nhiều cơ hội quan trọng cho ngành Công Thương, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số và hội nhập kinh tế quốc tế:

- Tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước: Việc xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung giúp cơ quan quản lý giám sát tốt hơn các hoạt động thương mại, công nghiệp, logistics, đồng thời hỗ trợ hoạch định chính sách dựa trên dữ liệu chính xác và kịp thời.

- Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp: Hạ tầng số giúp doanh nghiệp tiếp cận nhanh hơn với công nghệ tiên tiến, tối ưu hóa vận hành và mở rộng thị trường thông qua thương mại điện tử, kinh tế số.

- Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Việc ứng dụng AI, Big Data, và Blockchain giúp doanh nghiệp phát triển các mô hình kinh doanh mới, gia tăng giá trị sản phẩm và dịch vụ.

- Tăng cường kết nối và hội nhập quốc tế: Hạ tầng số mạnh mẽ giúp ngành Công Thương tận dụng tối đa các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Những thách thức đặt ra

Bên cạnh những cơ hội, quá trình phát triển hạ tầng số cho ngành Công Thương cũng đối mặt với nhiều thách thức:

- Thiếu đồng bộ trong xây dựng hạ tầng: Hệ thống hạ tầng số giữa các khu vực, các lĩnh vực trong ngành Công Thương chưa đồng đều, gây khó khăn trong kết nối và chia sẻ dữ liệu.

- Chi phí đầu tư lớn: Việc triển khai các công nghệ số tiên tiến đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

- Vấn đề an toàn, bảo mật thông tin: Sự gia tăng của các mối đe dọa an ninh mạng đặt ra yêu cầu cấp bách về bảo vệ dữ liệu và đảm bảo an toàn thông tin trong các giao dịch số.

- Thiếu hụt nhân lực công nghệ cao: Chuyển đổi số đòi hỏi đội ngũ nhân sự có kỹ năng về công nghệ, nhưng hiện nay nguồn nhân lực này vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường.

Giải pháp phát triển hạ tầng số bền vững

Để khắc phục những thách thức và tận dụng tối đa cơ hội từ phát triển hạ tầng số, ngành Công Thương cần triển khai một số giải pháp trọng tâm:

- Hoàn thiện khung pháp lý và chính sách hỗ trợ: Xây dựng hành lang pháp lý phù hợp để khuyến khích đầu tư vào hạ tầng số, đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả.

- Đầu tư phát triển hạ tầng dữ liệu và công nghệ số: Xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn (Data Center), mở rộng hệ thống kết nối mạng lưới 5G, thúc đẩy ứng dụng AI, Blockchain và điện toán đám mây trong quản lý nhà nước và doanh nghiệp.

- Tăng cường bảo mật và an toàn thông tin: Phát triển các giải pháp bảo vệ dữ liệu, nâng cao nhận thức về an toàn thông tin và xây dựng hệ thống giám sát an ninh mạng hiệu quả.

- Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực số: Đẩy mạnh chương trình đào tạo, hợp tác với các tổ chức giáo dục và doanh nghiệp công nghệ để nâng cao kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ và nhân lực trong ngành.

- Thúc đẩy hợp tác công – tư (PPP) trong phát triển hạ tầng số: Huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia vào xây dựng hạ tầng công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Hội thảo "Đẩy mạnh chuyển đổi số trong một số lĩnh vực thuộc phạm vi của ngành Công Thương phục vụ công tác quản lý nhà nước" đã nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển hạ tầng số trong quá trình chuyển đổi số của ngành Công Thương. Đây không chỉ là nền tảng giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Trong thời gian tới, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và các tổ chức công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hạ tầng số bền vững, tạo tiền đề cho một nền kinh tế số hiện đại và phát triển mạnh mẽ.